به نقل از «خبرآنلاین»

قاچاق بنزین به کشورهای همسایه چقدر به جیب قاچاقچیان می‌ریزد؟

تاریخ انتشار: ۹ مهر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۸۶۸۷۸۵

اقتصاد > اقتصاد سیاسی - مصرف بنزین در ایران در ماه های اخیر افزایشی قابل توجه را تجربه کرده است این در حالی است که بررسی‌های نشان می دهد بخشی از بنزینی که در کشور عرضه می شود در باک خودروهای ایرانی نمی‌سوزد.

 ایمان ربیعی - بر اساس برآوردهای صورت گرفته توسط سایت globalpetrolprices،ایران سومین بنزین ارزان جهان را بر مبنای نرخ دلار و نه بر اساس قدرت خرید به شهروندانش می فروشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 طبق برآوردهای صورت گرفته مصرف بنزین بیش از هشت درصد افزایش را در سال جاری تجربه کرده است . میزان مصرف بنزین در مرداد ماه سال گذشته در حدود 63 میلیون لیتر در روز بود که طبق آمارهای ارائه شده به 93 میلیون لیتر رسیده است.بسیاری از کارشناسان معتقدند میزان مصرف بنزین در ایران اما از واقعیات اقتصادی تبعیت نمی‌کند و فاصله ای میان عرضه و تقاضای واقعی در این بخش وجود دارد.این فاصله به عقیده بسیاری از ناظران با قاچاق بنزین از ایران پر می‌شود . رشد قیمت ارز انگیزه بالایی را برای قاچاق بنزین از ایران ایجاد کرده است به این ترتیب یارانه ای که برای پایین نگه داشتن قیمت بنزین در ایران صرف می شود، جیب قاچاقچیانی را پر می کند که با خروج بنزین از ایران ضرباتی مهلک به اقتصاد وارد می‌کنند. کشف 30 هزار لیتر سوخت قاچاق در کنارک، محموله 90 هزار لیتری در کرمان،64 هزار لیتر در چابهار،8 هزار لیتر در مرز جکیگور و ... در روزها و ماه های اخیر دلیل این مدعاست.

میزان مصرف بنزین در تیرماه امسال با ثبت رکوردی جدید در تیرماه امسال به ۹۱ میلیون و ۷۰۰ هزار لیتر رسید که در مقایسه با ماه مشابه در سال ۱۳۹۶ رشد بیشتر از هشت درصدی را نشان می‌دهد. این روند در ماه های پس از تیر نیز تداوم یافته است. 

  چرا بنزین مهم است؟

کمی به گذشته برگردیم، به زمان تحریم های سال 1391.تحریم فروش بنزین به ایران، آن روزها بازار بنزین جهان را شوکه کرد . وقتی تحریم‌ها به مرحله اجرا گذاشته شد، قیمت بنزین در بازارهای جهانی رو به کاهش گذاشت و بنزینی که با نام بنزین پتروشیمی معروف شد، به کمک آمد تا روند توزیع بنزین در ایران با اخلال مواجه نشود. آسیب پذیری آن روزهای ایران از بنزین البته مورد توجه مقامات ایرانی قرار گرفت و امروز با راه‌اندازی فاز دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس رکورد شکسته است اما این همه داستان نیست.

حتی اگر ایران نیازی به واردات بنزین نداشته باشد که پیش بینی ها نشان می دهد به این زودی به این مرحله خواهد رسید این تفاوت قیمت بنزین در ایران و کشورها همسایه است که "زیان" را شکل می دهد. به این ترتیب اگر در تحریم های پیشین منع ورود بنزین به ایران می رفت تا بحرانی را رقم بزند امروز خروج غیر قانونی بنزین از ایران است که بحران را ایجاد کرده است.  

  چرا بنزین کالایی سیاسی است؟

 بنزین در ایران پا را از حیطه یک کالا کمی بیرون گذاشته و در سایه سیاست سالیان طولانی است روزگار می گذراند .ایران سالیانی طولانی است که عادت به احتیاط کرده است در قبال مواجهه با بنزین . یکی از مهمترین دلایل این اتفاق به کشش بالای این کالا در بازار بازمی گردد . خودروهای سواری در ایران بنزین سوز هستند و این کالا جایگزین قابل رقابتی را دارا نیست. از سوی دیگر نارسایی حمل و نقل عمومی مانع از آن می‌شود که جامعه در محدوده مولفه‌های اقتصاد با این مساله روبرو شود.

 این چنین است که ایران پس از ونزوئلا و کامبوج، آن هم بر مبنای نرخ دلار رسمی، سومین بنزین ارزان جهان را به شهروندانش می فروشد. این بدان معنا نیست که بنزین برای مردمان ایران نیز ارزان است چرا که مولفه قدرت خرید در این حوزه چندان مورد توجه قرار نگرفته است .

  ارزانی بنزین چه مضراتی دارد؟

با این فرض که ارزانی به مفهوم ارزانی برای شهروندان نیست، قیمت پایین بنزین در ایران چه مشکلاتی را برای اقتصاد ایجاد کرده است؟

 نگاهی به آمارهای ارائه شده در سایت globalpetrolprices  قیمت هر لیتر بنزین در ایران را برابر با 0.29 دلار( بر مبنای نرخ ارز رسمی اعلام کرده است )این در حالی است که نرخ دلار در بازار آزاد این روزها به بیش از 15 هزار تومان نزدیک شده است. به این ترتیب اگر قیمت ارز آزاد ملاک محاسبه باشد، بنزین بر مبنای نرخ دلار از این رقم نیز ارزان تر می شود. اتفاقا همین فاصله قیمتی میان دلار رسمی و دلار در بازار آزاد است که مشکلات کنونی را رقم زده است. افزایش قیمت دلار در بازار آزاد صادرات همه کالاها از ایران را سودآور کرده است . در این میان بنزین نیز از این قاعده مستثنی نیست . قاچاق هر لیتر بنزین از ایران به ترکیه، افغانستان، عراق و پاکستان سود بسیار بالایی را در بر دارد که نمی‌توان از آن چشم پوشی کرد . این مساله ضرورت نظارت دقیق تر بر مرزها و عملیات موثرتر نیروی انتظامی را در پیشگیری از خروج غیر قانونی بنزین طلب می‌کند.

جدول زیر قیمت بنزین را به صورت نقریبی در کشورهای همسایه بر مبنای دلار نشان می‌دهد . معادل ریالی قیمت بنزین در این کشورها بر مبنای دلار 15 هزار تومانی در بازار محاسبه شده است.(قیمت ستون دوم و سوم بر مبنای تومان است . بهای بنزین ارمنستان بر اساس قیمت درام ، واحد پول این کشور محاسبه شده است که امروز 31 تومان در بازار قیمت دارد. )

223223

کلید واژه‌ها : قاچاق سوخت (بنزین و گازوئیل) - سهمیه بندی بنزین - بنزین - واردات بنزین -

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: سهمیه بندی بنزین بنزین واردات بنزین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۸۶۸۷۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ریزش سنگین ارز/احتمال بازگشت دلار به کانال ۵۰ هزاری تقویت شد

همزمان با ادامه ریزش قیمت‌ها در بازار طلا و ارز، هم اکنون قیمت دلار در بازار آزاد به کانال ۶۰ هزار تومان بازگشته و آنطور که فعالان بازار می گویند احتمال بازگشت قیمت دلار به کانال ۵۰ هزار تومان امروز تقویت شده است.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، قیمت دلار که در روزهای نخست امسال و مخصوصاً پایان تعطیلات نوروز به دلیل بالا گرفتن تنش‌های منطقه‌ای و حمله صهیونیست‌ها به کنسولگری ایران در دمشق به اوج خود رسیده بود این روزها به شدت در حال ریزش است.

قیمت دلار در آن ایام به دلیل تشدید تنش‌های منطقه‌ای و نگرانی از شدت درگیری‌ها بین ایران و اسرائیل به ۷۰ هزار تومان هم رسید؛ دلال‌های خیابان فردوسی همان موقع اذعان می‌کردند که منتظر دلار ۷۵ هزار تومانی بودیم!

اما با پاسخ قاطع ایران و ناتوانی صهیونیست‌ها از ادامه درگیری، ریزش قیمت‌ها در بازار ارز و طلا آغاز شد و همچنان هم ادامه دارد. قیمت دلار که در معاملات اول صبح ۲۶ فروردین ماه (فردای پاسخ قاطع ایران به اسرائیل) در بازار غیررسمی به ۷۰ هزار تومان رسیده بود در معاملات نخست صبح امروز ۹ اردیبهشت ماه به کانال ۶۰ هزار تومان برگشته است. به عبارتی دلار در دو هفته ۱۰ هزار تومان کاهش داشته است و آنطور که فعالان حاضر در بازار ارز پیش بینی می‌کنند در روزهای آینده نیز بازهم شاهد ریزش سنگین قیمت‌ها در بازار خواهیم بود.

مشاهدات میدان از بازار ارز در صبح روز بعد از پاسخ ایران به اسرائیل بیانگر نگرانی دلال‌ها از عقب ماندن از بازار و فرار از ضررهای سنگین به دلیل ریزش قیمت‌ها بود. این وضعیت در دو هفته گذشته همچنان در بازار منوچهری و فردوسی و سبزه میدان حاکم است و دلال‌ها برای اینکه بیشتر از این ضرر نکنند دلارهایی را که قبلاً در قیمت‌های بالا خریده بودند فروختند و فعلاً هم قصد خرید ندارند.

بازار کاملاً در این ۱۴ روز فروشنده بوده و کمتر خریداری حاضر به خرید ارز شده است چراکه همه چشم انتظار کاهش بیشتر قیمت‌ها هستند؛ فعالان بازار ارز می‌گویند بعد از کاهش تنش‌های سیاسی، هیجانات کاذب و جو منفی بازار تخلیه شد و همین امر به ادامه دار شدن سیر نزولی قیمت‌ها کمک کرد.

برخی دیگر البته می‌گویند علاوه بر کاهش سطح ریسک‌های سیاسی، وجود احتمالاتی مبنی بر شروع مذاکرات هسته‌ای و اخبار مثبت درآمدهای نفتی هم به ریزش قیمت‌ها در بازار دامن زده است در عین حال سفر رئیس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد به عربستان نیز به عنوان عامل اثرگذار دیگری در روند نزولی قیمت‌ها در بازار طلا و ارز عنوان می‌شود.

قیمت دلار صبح امروز در بازار آزاد تهران به کانال ۶۰ هزار تومان بازگشته است؛ قیمت دلار هرات نیز که اهمیت بالایی در بازار ارز دارد و کاهش و افزایش قیمت آن بر بازار تأثیرگذار است از عصر دیروز به کانال ۶۰ هزار تومان بازگشته بود و هم اکنون به کانال ۵۰ هزار تومان بازگشته و با قیمت ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان معامله می‌شود. علاوه بر این قیمت درهم امارات هم به عنوان یکی دیگر از عوامل مؤثر بر نرخ ارز در بازار داخلی شیب نزولی را در پیش گرفت و در کانال ۱۶ هزار تومان عقب‌گرد قابل توجهی را تجربه کرد.

سیگنال قیمتی از هرات و امارات باعث شده تا فعالان بازار ارز احتمال بازگشت قیمت دلار در بازار تهران را به کانال ۵۰ هزار تومان طی امروز و فردا بسیار جدی بدانند؛ علاوه بر این گفته می‌شود حضور جدی بازار ساز و تزریق‌های سنگین درهم امارات موجب شده تا اکثر بازارها این روزها فروشنده شوند چراکه احتمال ریزش بیشتر قیمت‌ها تصویب شده است.

ریزش قیمت‌ها در حالی در بازار ارز ادامه دارد که کارشناسان و فعالان اقتصادی متعددی از همان روزهای پرتنش بازار و ثبت رکوردهای نجومی به مردم هشدار می‌دادند که عوامل بنیادی بازار از این افزایش‌های هیجانی حمایت نمی‌کند و با کاهش التهابات سیاسی، تب دلار هم به‌زودی فروکش می‌کند.

یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق گفته است: اگر شوک سیاسی جدید رخ ندهد، احتمال دارد دلار به دامنه ۵۰ هزار تومان برگردد.

جهانبخش سنجابی شیرازی دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق نیز با تأکید بر اینکه روند افزایش نرخ ارز قطعاً در میان‌مدت متوقف خواهد شد؛ گفت: با هر شدتی که هیجانات موجب شده است نرخ ارز افزایش یابد، با همان شدت هم تخلیه خواهد شد و نرخ ارز به قیمت‌های قبلی بازمی‌گردد.

وی تأکید کرد: به‌طور قطع نوسانات چند هفته اخیر بازار ارز بیش از این که ریشه اقتصادی داشته باشد، ریشه سیاسی امنیتی دارد و با همان شدتی که رشد کرده است با همان شدت نیز سقوط خواهد کرد، بنابراین مردم باید دقت کنند که حتی برای کسب سود در دام سفته‌بازها نیفتند تا آسیبی متوجه سرمایه‌هایشان نشود.

حسینی دبیر اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق زمانی نیز گفته بود: شوک یا تنش سیاسی در کشور رخ می‌دهد مردم نه از روی نیاز، بلکه به علت نگرانی از افزایش قیمت دلار در آینده اقدام به خرید ارز می‌کنند، درگیری‌های سیاسی ایران و منطقه خاورمیانه باعث افزایش موقتی نرخ دلار شد؛ البته این موضوع به ایران محدود نمی‌شود بلکه درگیری سیاسی در هر کشوری باعث ایجاد التهاب در بازارهای مالی آن کشور می‌شود.

وی افزود: رشد قیمت دلار در بازار غیررسمی به عملکرد بانک مرکزی ارتباط چندانی ندارد؛ چون این بانک بیشتر بر رفع نیازهای قانونی از طریق مرکز مبادله ارز و طلای ایران تمرکز دارد. از گذشته تاکنون بازار سازی و فضاسازی وجود داشته به طوری که عده‌ای با سوءاستفاده از شرایط ایجاد شده اقدام به نرخ سازی می‌کنند و با دامن زدن به التهابات منافع بسیاری به دست می‌آورند. اگر دولت امسال نیز بتواند درآمدهای ارزی پایدار نسبتاً خوبی داشته باشد احتمال دارد نوسانات نرخ ارز به حداقل برسد.

سید کمال سیدعلی معاون ارزی اسبق بانک مرکزی نیز گفته بود: عملیات مقتدرانه نظامی ایران در وعده صادق باعث شد شاهد تأثیر آن‌چنانی بر افزایش نرخ ارز نباشیم و حتی روند قیمتی نیز به‌خلاف فضاسازی‌ها و پیش‌بینی‌ها نزولی شد.

وی بیان داشت: زمانی که در چند روز نرخ ارز به‌مقدار زیادی افزایش می‌یابد، نشان می‌دهد که این نوع بالا رفتن نرخ ارز ناشی از شوک‌های غیراقتصادی است، در این زمان همه به عملکرد بانک مرکزی حساس می‌شوند زیرا این بانک موفق شده بود ۱۱ ماه ۱۴۰۲ نرخ ارز را در کانال مشخصی ثابت نگه‌دارد. زمانی که تنش‌های سیاسی کاهش می‌یابد، پرش نرخ ارزی که در زمان بحران سیاسی به وجود آمده بود، تخلیه می‌شود و در این زمان است که نرخ ارز کاهش خواهد یافت.

به گزارش ایمنا، همانطور که در روزهای پرتلاطم بازار ارز و طلا در هفته‌های قبل به دفعات از سوی کارشناسان اقتصادی و مسئولان اقتصادی هشدار ریزش قیمت‌ها به محض فروکش کردن تنش‌ها داده می‌شد، این ایام شاهد ثبت قیمت‌های لحظه‌ای و البته کاهشی از طلا، سکه و انواع ارز هستیم.

قیمت دلار هم اکنون (در لحظه انتشار این گزارش) در بازار آزاد تهران ۶۰ هزار و ۱۰۰ تومان و قیمت دلار هرات ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان اعلام شده است. سکه بهار آزادی طرح جدید نیز بازهم روند کاهشی داشته و به کانال ۴۰ میلیون تومان بازگشته است؛ هم اکنون سکه طرح جدید با قیمت ۴۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان فروخته می‌شود. قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز که در هفته‌های گذشته برای ساعتی به ۴ میلیون تومان هم رسیده بود هم اکنون به کانال ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان بازگشته است.

منبع: تسنیم

کد خبر 748742